Slimme mobiliteit, slim wonen, slimme energieprojecten of opbrengsten uit slimme landschappen, het gebeurt allemaal. Nu nog met elkaar goed vat krijgen op het slimme werken, want dat hoort er natuurlijk bij. Slim werken is zorgvuldig gebruik maken van de kennis en deskundigheid van een ander. Het betekent uitkijken boven je eigen directe belang en scherpstellen op een gezamenlijk resultaat. Bij slim werken gaat het ook om respect voor de afwijkende visie van een ander en de bereidheid om een beetje in te leveren op eigen behoeftes.

Maar vooral gaat het bij slim werken om werken met verlangen! En als dat lukt, bruist het van de inspiratie! Het afgelopen half jaar hebben we dat bij Noordtij volop gemerkt. Bijvoorbeeld met de internationale ‘Adore-it family’ die zich sterk maakt voor biobrandstoffen in Europa. Of met de Biobased Society waarin we met de NOM, KNN, Bioclear en de noordelijke provincies een prachtig proces aan het voorbereiden zijn. Het spetterde en vonkte ook in de samenwerking met Skarsterlân in Moai Wenjen in Langwar en het vervolg daarop: Tûk Wenjen in Skarsterlân. Een ander fraai voorbeeld hebben we in Overijssel met de recente start van het Kennisplatform Duurzame Leefomgeving, dat we een jaar lang mogen initiëren en ondersteunen. Daar hoorde ik vorige week trouwens een prachtige uitspraak tijdens een bijeenkomst: “de uitdaging voor ambtenaren is liefdevol loslaten”. Kortom: de dingen die je zelf niet kunt, moet je laten doen door de mensen die het wél kunnen. 

Dat slim werken een absolute noodzaak is werd me nog eens heel duidelijk in de gespreksronde die ik in juni voor de Provincie Fryslân mocht doen over de Agenda Leefbaar Platteland en de Streekagenda. Met minder financiële middelen en een scherpe blik op onderscheidende thema’s wil de provincie met de regio’s inzetten op hoge ambities. Gedeputeerde Johannes Kramer was ondubbelzinnig over de inzet van euro’s: “Elke euro moet slim geïnvesteerd, zodat we in goede samenwerking met elkaar het maximale rendement uit de inzet halen.” Zo’n 400 vertegenwoordigers van dorpen, maatschappelijke organisaties en overheden discussieerden mee over de toekomstige manier van werken. En zo werkt de economische crisis ook louterend: het dwingt om op een betere manier met elkaar aan het werk te zijn.

Er hoort ook een waarschuwend vingertje bij, hoewel ik daar verder niet zo van ben. Samenwerken betekent ook écht samenwerken. En je dus niet opsluiten met clubjes goede vrienden die het samen toch al eens zijn. Hoe interdisciplinair zo’n club ook is, dat is de hond in de pot. Zoek ook de weerstand op, mensen die goede ideeën hebben aan of zelfs over de rand. Neem ze serieus en sluit ze in. Dat levert creativiteit en draagvlak. Die zijn de basis voor echte transities. Dus professionals: zoek ook concullega’s op met wie je het niet eens bent. Dus gemeente: zet bewoners niet weg als storende hindermacht, maar benut hun betrokkenheid.

Drenten en Friezen kennen de keerzijde van slim al, in hun taal betekent dat immers ‘erg’ of ‘ernstig’. Maar als we slim ‘slim’ toepassen komt het vast goed!

Jaap Jepma